Zainteresowanie tematyką antyoksydantów regularnie wzrasta – dzisiaj, w porównaniu z rokiem 1990 odnotowano przeszło trzydziestokrotny wzrost internetowych zapytań o te niesamowite związki chemiczne. W ciągu ostatnich dwóch dekad naukowcy prowadzili bardzo intensywne badania nad różnorodnymi roślinami w poszukiwaniu substancji bioaktywnych o działaniu korzystnym dla człowieka. Niektóre z tych badań doprowadziły do odkrycia wielu antyoksydantów, które mają istotny wpływ na nasze zdrowie.
Wolne rodniki występują w każdym żywym organizmie. Bardzo niebezpieczne stają się dopiero wtedy, kiedy ich ilość wykracza poza pewne granice. Wtedy w naszym ciele dochodzi do spustoszenia, którego konsekwencje mogą mieć poważny wpływ na nasze zdrowie, doprowadzając do chorób serca, wątroby, nowotworów, przyśpieszając również proces starzenia. Wolne rodniki atakują cząsteczki budujące nasze ciała odbierając im elektrony. Rozpoczyna się bardzo niebezpieczny efekt domina, kiedy to jedna cząstka odbiera elektrony drugiej, druga trzeciej, trzecia czwartej itd. Z pomocą przychodzą nam antyoksydanty, które przerywają ten bardzo niebezpieczny łańcuch.
Udowodniono, że spożywane wraz z pokarmem antyoksydanty blokują destrukcyjne działanie wolnych rodników. Badania naukowe wykazały, że spożywanie warzyw i owoców zawierających duże ilości antyoksydantów redukuje ryzyko zachorowania na nowotwory oraz choroby układu sercowo-naczyniowego. To jednak nie wszystko – wykazano wpływ antyoksydantów na ryzyko pojawienia się lub przebieg następujących chorób i dolegliwości: zapalenie wątroby, obniżenie odporności, opryszczka, cukrzyca, zaburzenia cyklu menstruacyjnego, obrzęki, zapalenie jamy ustnej, hemoroidy, wrzody skóry, alergia, miażdżyca, katarakta, jaskra, zwyrodnienie plamki żółtej, różyczka, menopauza, kurza ślepota, wrzody żołądka, retynopatia oraz wiele innych.
Ciekawym przykładem wpływu antyoksydantów na ludzkie zdrowie jest tzw. „francuski paradoks” – wraz z posiłkami mięsnymi Francuzi spożywają niewielkie ilości czerwonego wina, które jak się okazało jest szczególnie bogate w antyoksydanty. Z tego też powodu wbrew wcześniejszym oczekiwaniom naukowców rzadziej niż przeciętni Europejczycy chorują na nowotwory i choroby układu sercowo-naczyniowego. Wykazano również, że mężczyźni, którzy regularnie spożywają pokarm bogaty w likopen, antyoksydant, który znaleźć możemy w pomidorach, znacznie rzadziej chorują na nowotwór prostaty. Luteina, występująca w znacznych ilościach w szpinaku oraz kukurydzy, dobrze wpływa na nasze oczy oraz zmniejsza ryzyko ślepoty w starszym wieku. Natomiast badania przeprowadzane w Japonii wykazały, że katechiny znajdujące się w zielonej herbacie znacznie zmniejszają ryzyko chorób serca.
Jakie produkty są szczególnie bogate w te cudowne związki organiczne? Antyoksydanty możemy znaleźć w: olejach roślinnych, zbożach, owocach, warzywach, ziołach, przyprawach, kawie, herbacie oraz innych produktach pochodzenia roślinnego. Oleje szczególnie bogate są w tokoferole, tokotrienole, fosfolipidy. W owsie i otrębach z ryżu możemy znaleźć różne pochodne ligniny, w owocach i warzywach witaminę C, flawonoidy, karotenoidy, w przyprawach i ziołach – bogactwo związków fenolowych. Potencjał oksydacyjny poszczególnych antyoksydantów wznacznej mierze uzależniony jest od ich budowy.
Objawem głębokiego niedoboru antyoksydantów może być krwawienie z nosa, często pojawiająca się opuchlizna w różnych miejscach ciała oraz hemoroidy.
Powinniśmy zatem przychylniejszym wzrokiem spojrzeć na owoce, warzywa, zioła i przyprawy. Nawet, jeśli teraz czujemy się w pełni zdrowi i nie odczuwamy żadnych dolegliwości warto pamiętać, że dieta uboga w antyoksydanty kiedyś może się na nas zemścić. Już dziś warto zadbać o swoje zdrowie.