Żywność jest jednym z kilku czynników wpływających na nasze zdrowie. Jak chyba powszechnie już wiadomo niedocenianie istotności tego wpływu może prowadzić do nieciekawych konsekwencji, z nowotworami włącznie.
Jakość żywności, wpływającą na nasze decyzje konsumenckie, oceniamy na podstawie pośrednich i bezpośrednich kryteriów. Kryteria bezpośrednie związane są z samym systemem produkcji. Konsumenci biorą wtedy pod uwagę dobro środowiska naturalnego, często wybierają produkty nietestowane na zwierzętach oraz podejmują swoje decyzje w zależności od tzw. image grupy produktów. Od dawna np. wiadomo, że image produktów mleczarskich jest bardzo pozytywne. Bezpośrednie kryteria wyboru danych produktów są to kryteria, które przeważnie wyrazić możemy w liczbach. Na nasz wybór przede wszystkim powinna mieć wpływ: jakość technologiczna, walory smakowe, prostota, bezpieczeństwo oraz wartość żywieniowa. Nie każdy np. wie, że jogurt, na którego powierzchni po kilku dniach od daty produkcji pojawia się woda to jogurt bardzo dobry jakościowo.
O wartości żywieniowej produktów żywnościowych decyduje to czy pewne ich składniki mogą być zsyntetyzowane przez ludzki organizm czy też konieczne jest dostarczanie ich wraz z żywnością, czy substancje zawarte w produkcie są dostępne dla naszego organizmu (nie wszystkie składniki pokarmu jesteśmy w stanie wykorzystać) oraz czy są funkcjonalne, czyli czy ich obecność pozytywnie wpływa na nasze zdrowie poprzez poprawę jakości życia oraz zmniejszanie ryzyka wystąpienia różnych chorób.
Potrzeby dostarczania organizmowi ludzkiemu różnych substancji odżywczych zainicjowały stworzenie przez naukowców kryteriów, mających zapobiec ich niedoborom oraz skutkom nadmiaru. Pomiędzy niedoborem, a toksycznym działaniem danej substancji występującej w żywności, znajduje się wiele poziomów spożycia, które nie prowadzą do negatywnego wpływu na nasze zdrowie, jest to na przykład tzw. zalecana dzienna dawka oraz akceptowalny poziom spożycia. Powyżej tych wszystkich ściśle ustalonych wartości (znaleźć je można np. w internecie oraz w przypadku suplementów na opakowaniach) pojawiają się niekorzystne efekty zdrowotne, początkowo bezobjawowe, w skrajnych przypadkach kończące się śmiercią. Ponieważ limit dziennego spożycia danej substancji zależeć może od wieku, płci in. naukowcy starają się ustalić bezpieczne dla zdrowia dawki dla wszystkich tych grup społecznych.
Jak niebezpieczne może być nieprzestrzeganie zaleceń dotyczących spożywania witamin świadczyć mogą wyniki badań przeprowadzonych nad spożyciem witaminy A. Efekt powstały po zaprzestaniu przyjmowania tej witaminy nie jest natychmiastowy, stopniowo zaczyna jej brakować w wątrobie, potem we krwi, a dopiero po kilku tygodniach w oczach, co nieuchronnie prowadzi do tzw. kurzej ślepoty.
Naukowcy, zbierając wyniki długoletnich badań, zarówno nad wpływem różnych produktów żywnościowych na nasze zdrowie, ich wzajemnego oddziaływania, jak i pozytywnego wpływu na człowieka aktywności fizycznej stworzyli tzw. piramidę żywieniową, mającą na celu kształtowanie trendów żywieniowych nowoczesnych społeczeństw. Za poziom podstawowy i nieodzowny uznano aktywność fizyczną. Wyżej w piramidzie znajdują się produkty pełnoziarniste, oleje roślinne, ryby oraz wszelkie inne produkty zaspokajające nasze podstawowe potrzeby żywnościowe. Na następnym poziomie umieszczono obok siebie owoce i warzywa. W dalszej kolejności znajdują się produkty mleczarskie oraz to czego raczej powinniśmy unikać: czerwone mięso, tłuste potrawy oraz słodycze.
Zbyt długo w naszym społeczeństwie wyznacznikiem zainteresowania konsumentów danym produktem była jego cena. Na szczęście, jak dowodzą ostatnie badania, Polacy zaczynają dostrzegać również jakościowe aspekty produktów, co pozwala pozytywnie patrzeć w przyszłość.